Avelatié
Cercis siliquastrum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Aubre-de-Judas, Acacia-rouge, Saubras, Carroubié-bastard, Flour-de-mèu.
Noms en français : Arbre de Judée, Gainer.
Descripcioun :L'avelatié nous vèn de l'Asìo dóu couchant. Ei proun planta e se naturaliso souvènt, majamen dins li valoun roucaious, à l'oumbro. Se recounèis à si bèlli flour roso, pièi à si dòusso roujo que vènon mai bruno. Li fueio, quàsi roundo, an de costo en paumo.
Usanço :La flour èi manjadisso (flour-de-mèu), pèr eisèmple frejido, o boutado dins l'ensalado, peréu de fru. Ei vertuous contro li proublèmo de caiamen dóu sang. En Ate ié dison lou pachin-pachau.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cercis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Camin
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Cercis siliquastrum L., 1753
Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753